دیسپارونی درد در طول نزدیکی و بعد از آن شناخته می‌شود. اگر چه این مشکل می‌تواند مردان را نیز درگیر کند اما در خانم‌ها شایع‌تر است. خانم‌های مبتلا به دیسپارونی در واژن، کلیتوریس و labia درد دارند.
علت:
فاکتورهای ارگانیک مثل عفونت‌ها، تنگ بودن مادرزادی حلقه هایمن، تنگی واژن، آتروفی واژن.
بیماری‌های عمقی مثل عفونت‌های لگنی، اندومتریوز، اسکار‌های ناشی از اعمال جراحی قبلی.
فاکتورهای روانی مثل تجربه ترومای قبلی، نظیر سوء استفاده جنسی، احساس گناه درباره روابط جنسی، ترس از بیماری‌های انتقال یافته از راه جنسی و یا ترس از بارداری، اختلالات عاطفی، عدم وجود پاسخ برانگیختگی.
استرس
علائم:
- احساس درد سطحی و یا عمقی در طی و یا پس از مقاربت جنسی
- سایر علایم، بر اساس علت عضوی متفاوت هستند:
- درد لگن
- فقدان پاسخ برانگیختگی
- اختلالات در برقراری روابط جنسی
- مشکلات روانی
تشخیص:
معاینات عمومی، معاینه شکم، وجود علایم عفونت، هایمن تنگ، تنگی واژن، همچنین باید علایم پاتولوژی‌های خاص را در نظر داشت، از قبیل توده لگن. در بیشتر موارد، علت خاصی یافت نمی‌شود (علل روانی دخیل هستند).
ارزیابی‌ها:
آزمایش خون، SVH، آزمایش بیماری‌های مقاربتی و همچنین انجام اولتراسنوگرافی لگن و لاپاراسکوپی تشخیصی، ممکن است ضروری باشند.
درمان:
علل ارگانیک: استروئید‌های موضعی، ژل‌های بی حس کننده موضعی، دارو‌های آنتی بیوتیکی و ضد قارچی، درمان بیماری زمینه‌ای.
علل روانی: اطمینان بخشی، مشاوره‌ء روانشناسی جنسی، سایکوتراپی، ارزیابی روانپزشکی، دیلاتاسیون هایمن و واژن ( در موارد واژینیسموس).
